slim bouwen — hoe stil is een houten huis?

Als je de internetfora erop naleest is een van de grootste nadelen van houten huizen hun akoestiek. Mensen vertellen horrorverhalen over gedreun en gebons in het houten huis van hun oma.

Tja, de techniek is er natuurlijk wel wat op vooruit gegaan sinds het huis van je oma gebouwd is.

Het klopt dat het moeilijker is om een houten huis te isoleren qua geluid. Hoe meer massa een materiaal heeft, hoe minder geluid er door kan. Hout is heel licht en dat heeft veel voordelen, maar geluidsisolatie is daar niet bij. De truc is dus om op zoek te gaan naar andere manieren om te isoleren dan enkel de pure massa. Het “massa-veer-massaprincipe” is er eentje van.

Hoe werkt dat principe? Laten we om het simpel te houden even nemen dat een stuk muur gemaakt is uit hout-isolatiemateriaal-hout. Dan dringt de geluidsgolf eerst de eerste laag hout binnen, waarna het op de isolatie botst. Die verzwakt de geluidsgolf, voor hij verder gaat naar de tweede laag hout. Omdat de isolatie een heel andere structuur heeft dan het hout, zal het andere frequenties absorberen en doorlaten. Zo komt er aan de andere kant een sterk gedempt geluid door.

Een Skilpodmuur is uit nog meer verschillende materialen gemaakt, waar dus telkens nog andere frequenties geremd en doorgelaten worden. Onze isolatie doen we met minerale wol, wat bekend staat als uitstekend akoestisch isolatiemateriaal.

geluid van bewoners

In die verhalen van het grootouderlijk huis draait het vaak om geluid dat de bewoners zelf produceren. Bijvoorbeeld als kinderen spelen op een bovenverdieping en dat in de kamers eronder te horen is. 

Dat is geen verrassing. Zoals we eerder zeiden is hout op zichzelf geen goed geluidsisolatiemateriaal en bij oudere houten huizen bestaat de vloer vaak enkel uit rijen massieve balken, zonder enige ander materiaal ertussen of andere lawaai-werende technieken. 

Bij Skilpod werken we heel anders. Onze huizen bestaan uit verschillende modules, die tegen en op elkaar geplaatst worden. Het plafond van de benedenverdieping en de vloer van de bovenverdieping zijn twee aparte constructies. Beide zijn gebouwd met dat massa-veer-massaprincipe, dus daar profiteren we dubbel van de demping. De vloer is ook akoestisch ontkoppeld van de skeletstructuur, zodat ook daar geen geluid overgedragen wordt. Met de combinatie van deze ingrepen dringen we het contactgeluid drastisch terug.

Ook de muren tussen verschillende kamers op dezelfde verdieping zijn gebouwd met de geluidsisolerende mineraalwollaag.

geluid van buiten

Maar spelende kinderen zijn natuurlijk niet het enige wat lawaai maakt. Ook de buitenwereld kan al eens voor overlast zorgen. 

Uiteraard volgen onze buitenmuren hetzelfde principe als eerder beschreven. Daar zitten zelfs nog extra lagen in, die dus weer extra frequenties filteren. Ook onder het dak zit de mineraalwolisolatie, zodat niet elke regenbui als een drumconcert klinkt.

Onze ramen zijn allemaal standaard met driedubbele beglazing. Omdat we werken met ventilatie type D, waarbij de aanvoer van verse lucht gebeurt via het de ventilatieunit, is het niet meer nodig om verluchtingsroosters in de ramen te hebben. Ook dat is beter voor de akoestiek.

Zelfs trillingen van onderaf dempen we. Als bij je huis vrachtwagens of —al naargelang de ligging van je Skilpod— treinen en boten passeren, veroorzaken die diepe trillingen in de grond. Ook daartegen zijn we gewapend: onze woningen krijgen rubberen schoentjes aan! Tussen de fundering en het hout van de module zitten stroken met rubberen kussens, die trillingen vanuit de grond opvangen. 

geluid dat het huis zelf maakt

Neen, we geloven niet in spookhuizen, maar je hoort ook wel eens dat een houten huis op zich lawaai maakt, omdat hout leeft. Het zet uit en krimpt onder invloed van de temperatuur en dat zou je kunnen horen. Dat klopt als je spreekt over massief hout of CLT-hout, maar Skilpods zijn gemaakt met LVL-hout. Dat is een speciale soort hout, die niet vervormt onder invloed van warmte en vocht. Geen krakend huis dus. Tenzij er toch spoken in zouden zitten…

Daarnaast zijn er nog de technische installaties binnen het huis. Ook daar hebben we gekozen voor hoog-performante toestellen. Zowel de binnen- als buitenunits van onze warmtepomp (een Mitsubishi multisplit) zijn zeer stil: 20-40 dB. Ter vergelijking: 40 dB is het geluidsniveau van een bibliotheek, 20dB is even luid —of even stil— als de ritselende blaadjes van een boom. De stille buitenunit zorgt niet alleen voor stilte in jouw huis, hij zorgt er ook voor dat je buren niet over je airco klagen.

wat met half-open, gesloten en stapelbouw constructies?

Ook daar kunnen we je geruststellen: hoewel onze half-open of gesloten combinaties één mooi visueel geheel vormen, zijn er geen linken tussen de woningen waardoor het geluid van de ene naar de andere overgedragen zou kunnen worden. Ze zijn akoestisch 100% ontkoppeld. Enkel de buitengevel is geconnecteerd, maar die heeft geen negatieve impact op de akoestiek binnen.

Bij stapelbouw zijn dezelfde principes van toepassing als bij de verdiepingen van een eengezinsskilpod. Het plafond van de ene is gescheiden van de vloer van de andere en de vloeren zijn akoestisch ontkoppeld van de skeletstructuur. Bovendien gebruiken we bij stapelbouw ook de truc met de rubberen kussens. Elke laag krijgt zo’n demper ertussen.

getest en goedgekeurd

We kunnen dit hier wel allemaal neerschrijven, maar the proof of the pudding is in the eating. Om zeker te zijn dat we de best mogelijke akoestische isolatie ontworpen hebben voor onze Skilpods, laten we dat professioneel en met extra veel lawaai testen.

Voor de vloeren gingen we langs bij het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf). We bouwden 4 types vloer volgens het massa-veer-massaprincipe en lieten de mensen van het WTCB er vervolgens op los. De vloer met het beste resultaat, die zetten we nu in al onze Skilpods met verdiepingen. 

Maar zo’n labo zegt natuurlijk niet alles. We doen ook regelmatig testen in de gebouwen die we gezet hebben. Dan zetten we in de ene kamer een verschrikkelijk horrortoestel dat in alle richtingen lawaai uitspuwt. In de andere kamers gaan we dan de decibels opmeten met een gevoelige microfoon. Ook daar halen we topscores qua akoestisch comfort.

Dat allemaal zodat jij —zonder oordopjes— op twee oren kunt slapen.

Gepubliceerd: 16 augustus 2021