duurzaam bouwen — E-peil, EPC, energieneutrale appels en peren

Zowat elk bedrijf dat vandaag woningen verkoopt heeft het over BEN-woningen, E-peilen en allerlei andere termen die met het energieverbruik van je woning te maken hebben. Maar wat betekent dat eigenlijk precies? We maken je graag wegwijs in de wereld van energiezuinig bouwen, zodat je tijdens je bouwreis goed weet wat je aan het vergelijken bent.

e-peil vs EPC klasse

Het E-peil is een score die aangeeft hoe energiezuinig je woning is. Ze maakt deel uit van de EPB-regelgeving (Energieprestatie en Binnenklimaat), oftewel de wettelijke verplichtingen wat betreft energie voor wie een huis bouwt of renoveert. Alle nieuwbouwwoningen in Vlaanderen mogen een maximum E-peil van E30 hebben. 

Factoren die een impact hebben liggen vast in de EPB-regelgeving, en zijn bijvoorbeeld: de isolatie van de bouwschil (S-peil), de ventilatie, het verwarmingssysteem, de luchtdichtheid, oververhitting in de zomer, het verbruik van pompsystemen, de installatie voor warm water…

Het E-peil kan vooraf ingeschat worden op basis van de constructieplannen van je woning, maar wordt pas definitief toegekend als je woning geplaatst is. Het is immers een specifiek getal voor een woning op een bepaalde locatie. Enerzijds omdat er factoren zijn die verschillen per kavel, zoals de oriëntatie richting zon, anderzijds omdat de praktijk altijd wat verschilt van de theorie. Alle woningen moeten dezelfde regels volgen, ongeacht de manier waarop ze gebouwd zijn.

De aangifte gebeurt door een officiële EPB-verslaggever. Het E-peil van de woning wordt maar één keer toegekend, dus als je achteraf nog aanpassingen zou doen, krijg je geen nieuw E-peil.

Het EPC (Energieprestatiecertificaat) is een officieel document om huurders of kopers te informeren en/of om te bewijzen of je al dan niet in aanmerking komt voor bepaalde subsidies. Je krijgt het pas na de EPB-aangifte. Dat kan tot 12 maanden na het einde van de werken of de ingebruikname van de woning.

Op een EPC Bouw vind je verschillende soorten informatie terug, waaronder:

• Een EPC-label (of EPC klasse): een letter van A tot F
• Een energiescore in kWh/m2
• Het E-peil 

Alle drie zijn ze bedoeld om gemakkelijk te kunnen vergelijken met andere woningen. In de praktijk ben je voor nieuwbouwwoningen weinig met het EPC-label, want ze zullen allemaal in klasse A zitten. Als je vergelijkt met een bestaande woning kan het wel handig zijn.

De energiescore helpt je woningen van verschillende afmetingen te vergelijken door het geschat verbruik per jaar per vierkante meter weer te geven. Laat je hier niet door vangen, uiteraard kost het je in totaal veel meer energie om een grotere woning te verwarmen en te koelen. Daarom zijn we bij Skilpod fan van compacte woningen.

Omdat je het EPC pas na de EPB-aangifte krijgt en die aangifte pas officieel kan ingediend worden als je huis opgeleverd is, hebben nieuwbouwwoningen die je op plan koopt geen EPC. Eens je het EPC krijgt, is het geldig voor 10 jaar. Je kan steeds een nieuw EPC aanvragen als je aanpassingen aan je woning gedaan hebt om ze energiezuiniger te maken.

het belang van het S-peil

Een belangrijke factor in de berekening het E-peil is het zogenaamde S-peil, of het schilpeil. Dit cijfer geeft aan hoe energiezuinig de schil van je gebouw is. 

De schil is de grens tussen de binnen- en buitenzijde van je woning: de vloer van de benedenverdieping, alle buitenmuren, ramen, deuren, en je dak. Onverwarmde ruimtes, zoals bijvoorbeeld een kelder, worden niet meegerekend.

Een goed geïsoleerde schil is uiterst belangrijk. Je kan immers vrij makkelijk extra zonnepanelen bijleggen of je verwarming een upgrade geven als er nieuwe technologieën op de markt komen, maar de schil van je huis kan je zonder grote renovatiewerken zo goed als niet aanpassen.

Sommige bouwers maken gebruik van zonnepanelen of andere slimme technieken om hun E-peil binnen de regelgeving te krijgen, maar nemen wat gas terug op de isolatie. Vraag dus zeker na wat het S-peil van een woning is voor je beslissingen maakt.

BEN-woningen, energieneutrale woningen en een negatief E-peil

BEN staat voor Bijna-Energieneutraal. Een BEN-woning is dus een woning die energiezuiniger is dan een “traditionele woning”. Het E-peil moet lager zijn dan E30. Maar veel info levert dat label niet op, want sinds 2021 moeten alle nieuwbouwwoningen in Vlaanderen een BEN-woning zijn.

Een energieneutrale woning gaat nog een stap verder en heeft een E-peil van maximaal E0. Dat wil dus zeggen dat het op jaarbasis evenveel energie opwekt als het verbruikt. Vandaar ook de term energieneutraal.

Veel energieneutrale woningen hebben zelfs een negatief E-peil. Dat betekent dat het huis meer energie opwerkt als het verbruikt, door middel van hernieuwbare energie. Meestal gaat het om zonnepanelen, maar ook windenergie is een optie.

Let op, je kan geen negatief E-peil halen als je geen energie opwekt, ook al zou je een volledig containerschip aan isolatiemateriaal in je woning verwerken, het laagste wat je kan bereiken zonder energieproductie is E0.

wat is het E-peil van een Skilpod woning?

Zoals we hierboven al aanhaalden, is het S-peil voor ons van cruciaal belang. Daarom zorgen wij ervoor dat we ons E-peil van minder dan E30 halen zonder daarbij beroep te doen op zonnepanelen. Wij nemen geen shortcuts en zorgen voor een uitstekend geïsoleerde schil. Omdat we prefab houtskeletbouwwoningen bouwen in een atelier, onder optimale omstandigeden, kunnen we daarin uiterst nauwkeurig zijn. Bij de oplevering van elke woning laten we een blowerdoortest uitvoeren om de luchtdichtheid te verifiëren en daar scoren we altijd beter dan theoretisch verwacht. Daardoor daalt je officiële E-peil nog verder.

Daarnaast maken we in al onze Skilpods gebruik van een ventilatiesysteem D, driedubbel zonnewerend glas, een warmtepomp voor verwarming en koeling en een warmtepompboiler voor warm water.

Het precieze E-peil kunnen we je niet vooraf meegeven, omdat je dat zoals gezegd pas toegekend krijgt als je woning geplaatst is. Het geschatte E-peil van onze Skilpods is altijd onder E30 — uiteraard, want we bouwen volgens de wet — maar verschilt per model. Bovendien zijn we steeds bezig met de optimalisatie van onze Skilpods, dus ook het E-peil is in evolutie. Je vraagt best aan jouw Skilpodexpert wat het verwachte E-peil voor jouw specifieke Skilpod is. Momenteel zit het E-peil van onze Skilpods, inclusief de standaard 8 zonnepanelen die voorzien zijn in de prijs, rond E10.

Je kan er uiteraard voor kiezen om er meer te installeren en naar een energieneutrale Skilpod gaan. Dankzij ons uitstekend S-peil geraak je daar vrij snel. Ons prototype #150 (vergelijkbaar met onze huidige #144), dat we 8 jaar geleden bouwden, haalde toen al een E-peil van E-12. Een recent geplaatste #130 haalde E-18.

Je kan je wel de vraag stellen of het zinvol is altijd maar lager proberen te scoren. Zonnepanelen zijn niet goedkoop en sinds de terugdraaiende teller is afgeschaft, is het minder voordelig om het overschot aan energie van je zonnepanelen terug op het net te zetten. Je kan wel een thuisbatterij installeren om je gebruik over de dag te spreiden of aan energiedelen doen met je overschot van energie, maar ook dat is niet noodzakelijk de optimale oplossing voor jouw situatie. Maak dus vooral een goede kosten-baten-analyse, afgestemd op jouw gezin (aantal gezinsleden, aantal elektrische wagens, hoe vaak je gemiddeld thuis bent etc.)

krijg ik een korting op mijn kadastraal inkomen?

Vroeger kon je voor alle nieuwbouwwoningen met een lager E-peil een korting krijgen op je kadastraal inkomen (KI). Sinds begin 2023 is dit enkel nog geldig voor renovatie en sloop en heropbouw. Alleen dat laatste is van toepassing voor Skilpods. In een aantal steden moet je ook maar 6% btw betalen bij sloop en heropbouw, dus dat kan een slimme optie zijn. 

Om te profiteren van de korting op het KI bij sloop en heropbouw moet je het E-peil genoeg verlagen:

• Maximum E20 voor een vermindering van 50% van de onroerende voorheffing
• Maximum E10 voor een vermindering van 100% van de onroerende voorheffing

conclusie — vergelijk appels met appels

Het is geen evidentie om je weg te vinden in de jungle van energiezuinig bouwen. We hopen dat je met dit artikel al enigszins op weg kan om appels met appels te vergelijken en je niet laat verleiden door loze beloftes en verkopers die je met allerlei buzzwoorden proberen te verblinden. 

En heb je nog twijfels? Vragen? Contacteer ons gewoon, we helpen je met veel plezier verder.

UPDATE juli 2023: in een eerdere versie van deze blogpost schreven we over Skilpods waarbij de zonnepanelen optioneel waren. Sinds juli 2023 bieden we enkel nog Skilpods aan met een standaardpakket van 8 zonnepanelen aan.

Oorspronkelijk gepubliceerd: 29 mei 2023